Cháy nổ do hàn cắt kim loại không phải là chuyện mới. Thế nhưng những lưu ý an toàn khi hàn cắt vẫn chưa được nhiều người biết tới. Trong những ngày đầu tiên của năm 2015, vụ việc nổ xe bồn chứa xăng do nguyên nhân hàn cắt đã gây hậu quả đáng tiếc khiến 2 người bị thương nặng . Đây là một trong những báo động đỏ trước sự thiếu hiểu biết về quy định phòng cháy chữa cháy và bất cẩn của người dân.
1. Lý do hàn cắt kim loại dễ gây cháy nổ
Khi thực hiện việc hàn cắt những người thợ sử dụng ngọn lửa khi cháy có nhiệt độ cao để làm nóng chảy các kim loại và cho chúng dính kết với nhau theo tiêu chuẩn gọi là hàn. Khi hàn cắt kim loại, nhiệt độ tâm ngọn lửa đạt tới 30000C, nhiệt độ mối hàn khoảng 17000C đến 18000C. Trong quá trình hàn cắt kim loại sẽ làm phát sinh các hạt kim loại nóng chảy (nhiệt độ đạt trên 10000C) bắn tung té ra xung quanh rất dễ gây cháy khi tiếp xúc với các vật liệu cháy.
Lý do hàn cắt dễ gây cháy nổ
Đặc biệt là quy trình cắt kim loại có quá trình dùng luồng ôxy có lưu lượng và áp lực lớn thổi bạt lớp ôxít kim loại và một phần kim loại nóng chảy ra ngoài. Khi các hạt kim loại nóng chảy với nhiệt độ cao tiếp xúc với các vật liệu dễ cháy như vải, giấy, nệm mút…(Nhiệt độ bắt cháy khoảng 2500C đến 4000C) sẽ rất dễ gây cháy. Nếu sự cháy không được phát hiện kịp thời và có các biện pháp xử lý ban đầu, đám cháy sẽ phát triển mạnh, vận tốc cháy lan tăng dần dẫn đến cháy lan, cháy lớn gây thiệt hại nghiêm trọng.
2. Lưu ý để đảm bảo an toàn khi hàn, cắt bồn chưa xăng dầu
– Trước khi hàn, cắt phải thường xuyên kiểm tra nồng độ khí tại khu vực cắt– Thiết lập vùng nguy hiểm xung quanh khu vực hàn, cắt– Kiểm tra nồng độ oxy, khí độc, khí cháy… nếu các chỉ số ở mức cho phép mới được tiến hành việc hàn chắt– Trong quá trình hàn cắt kim loại phải cử người trông coi. Phải có người có mặt thường xuyên trong suốt quá trình hàn cắt và ít nhất có mặt sau 30 phút, kiểm tra thật kỹ trước trước khi kết thúc việc hàn cắt.
Làm sai quy định hàn cắt an toàn sẽ dẫn tới hậu quả đáng tiếc như vụ nổ bồn chứa xăng vừa qua
– Chỉ sử dụng các dụng cụ hàn cắt đảm bảo an toàn như các chai khí trong thời hạn kiểm định, dây dẫn khí đảm bảo kín; đường ống dẫn khí phải được bảo vệ tránh tia lửa hàn, xỉ hàn và dầu mỡ; không đặt các chai khí gần nguồn nhiệt, hệ thống điện…– Trang bị các phương tiện PCCC cần thiết như bình chữa cháy tại khu vực tiến hành hàn cắt để có thể xử lý kịp thời khi có sự cố cháy, nổ xảy ra.– Thợ hàn phải được tập huấn về nghiệp vụ PCCC, nắm vững đặc điểm nguy hiểm cháy nổ trong hàn cắt kim loại, biết sử dụng thành thạo các loại phương tiện PCCC tại chỗ để có thể dập tắt được đám cháy ngay khi mới phát sinh.– Áp dụng các phương pháp hàn cắt tiên tiến, sử dụng thợ hàn có tay nghề đã qua đào tạo về công tác an toàn trong quá trình hàn cắt.
3. Quy định an toàn lao động đối với thợ hàn
– Chuẩn bị đầy đủ các loại trang bị bảo hộ cá nhân (giầy, găng tay, kính hàn…)– Sắp xếp nơi làm việc gọn gàng, kiểm tra tình trạng nước, cát, bình chữa cháy trang bị cho khu vực hàn.– Chuẩn bị chậu nước để làm nguội mỏ hàn.Cần tiến hành kiểm tra:– Các chỗ nối ống cao su với mỏ hàn và bộ giảm áp (dùng nước xà phòng).– Tình trạng mỏ hàn, bộ giảm áp và ống dẫn khí.– Độ lưu thông của miệng phun mỏ hàn.– Độ lưu thông của ống dẫn cao su từ bình ôxy đến mỏ hàn và từ bình khí axêtylen đến mỏ hàn.Không được:– Dùng búa hoặc các dụng cụ phát tia lửa để gõ vào nắp chai chứa khí.– Sử dụng bộ giảm áp đã chờn ren.– Để chai khí ôxy, các ống cao su dẫn khí tiếp xúc với đường dây dẫn điện.– Tự động tháo, lắp bộ phận giảm áp nếu chưa được sự đồng ý của thợ hàn chính.– Mở van bình khí axêtylen bằng các dụng cụ, thiết bị không chuyên dùng.Trong thời gian làm việc cần chú ý những vấn đề sau:– Khi mồi lửa cho mỏ hàn hơi phải dùng diêm, bật lửa chuyên dùng.– Khi tiến hành hàn không quàng ống dẫn khí vào cổ, vào vai, kẹp chân, cuộn tròn hoặc bẻ gập ống.
Đảm bảo an toàn khi hàn cắt sẽ hạn chế cháy nổ và các hậu quả đáng tiếc
– Khi mỏ hàn hơi đang cháy không mang ra khỏi khu vực làm việc dành riêng cho thợ hàn, khi tiến hành hàn ở trên cao không được mang mỏ hàn hơi đang cháy để leo thang.– Trong thời gian giải lao phải tắt lửa mỏ hàn và đóng van cấp khi tới mỏ hàn.– Nếu thời gian nghỉ kéo dài (giao ca, ăn trưa) thì ngoài việc tắt lửa mỏ hàn còn phải khóa van bình ôxy, bình khí axêtylen và ở bộ phận giảm áp phải nới hết cỡ nén của lò xo bên trong.– Khi mỏ hàn quá nóng thì phải tắt lửa mỏ hàn, nhúng đầu mỏ hàn vào chậu nước sạch, chờ nguội hẳn mới được làm việc trở lại.– Khi lửa tạt lại phải đóng ngay van nước của bình sinh khí, đồng thời đóng van bình chứa khí, sau đó nhúng mỏ hàn vào nước sạch chờ cho đến khi nguội hẳn mới làm việc lại.– Khi áp suất ở bình khí axêtylen tụt xuống hẳn thì không được tiếp tục làm việc. Phải kiểm tra ngay tình trạng của bình.– Khi miệng phun mỏ hàn bị tắc phải dùng dây đồng vừa lỗ phun của mỏ để thông, không được dùng dây thép.– Khi hàn cắt trong thể tích kín phải đốt mỏ hàn từ ngoài mang vào.– Khi hàn cắt trong những gian nhà có sàn gỗ, vật liệu dễ cháy phải dùng tấm tôn hay tấm amiăng che phủ bề mặt chống cháy lan.– Khi tiến hành hàn cắt trên cao (từ 1,5 mét trở lên) cần chú ý có thể gây cháy ở phía dưới. Bằng những biện pháp cụ thể cùng với ý thức trách nhiệm khi tổ chức hàn cắt kim loại, chắc chắn sự cố cháy nổ sẽ không xảy ra, sẽ không có những thiệt hại khó lường, những thảm họa như những vụ cháy, nổ đã từng xảy ra.
Websosanh.vn – Website so sánh giá đầu tiên tại Việt Nam
T.T(Tổng hợp)
