Ai là người phát minh ra máy lạnh, điều hòa?
Kỹ sư Willis Haviland Carrier (người Mỹ, 25 tuổi, 1876 – 1950) được xem là người phát minh ra máy lạnh, điều hòa. Vào năm 1901 khi ông làm việc tại công ty Xuất bản và in ấn Sackett-Wilhelms ở New York đã được giao nhiệm vụ tạo ra một hệ thống xử lý không khí. Trước đó, giám đốc công ty đã phát hiện độ ẩm cao quá mức gây ảnh hưởng tới chất lượng và màu sắc in ấn.
Sau khi tìm hiểu, Willis Haviland Carrier đã thiết kế ra một hệ thống gồm có các cuộn dây làm lạnh có tác dụng duy trì nhiệt độ mát mẻ và độ ẩm ở mức cố định 55%. Với hệ thống này nên kỹ sư Carrier được mệnh danh là “cha đẻ” của máy điều hòa không khí chạy bằng điện.
Về sau, dựa trên các phát minh ban đầu cùng nhiều công trình nghiên cứu sau đó, chiếc máy lạnh, điều hòa hiện đại như hiện nay đã ra đời.
Những khám phá đầu tiên về máy lạnh – điều hòa
Lịch sử của máy lạnh – điều hòa với nhiều công trình nghiên cứu và phát minh khác nhau để có thể tạo ra được các sản phẩm hiện đại như ngày nay.
Lịch sử điều hòa bắt đầu từ năm 1748, khi giáo sư William Cullen của Đại học Glasgow đã có công trình nghiên cứu về cách làm bay hơi chất lỏng trong chân không. Điều này giúp tạo ra công nghệ làm lạnh sớm nhất.
Năm 1820, nhà phát minh Michael Faraday người Anh đã thử nghiệm tính làm lạnh của chất khí bằng cách nén và hóa lỏng khí amonicac (NH3). Sau đó để cho khí lỏng này bay hơi và nhà phát hiện nhận thấy không khí trong phòng thí nghiệm mát lạnh hơn trước.
Khoảng hơn 100 năm sau, một bác sĩ ở Florida – John Gorrie đã sử dụng động cơ hơi nước nhỏ để làm mát không khí nhằm giúp các bệnh nhân mắc bệnh nhiệt đới thấy dễ chịu hơn. Ông gọi phát minh của mình là “máy làm đá”, thiết bị này được xem là một đề xuất thú vị trong cuộc cách mạng công nghiệp. Năm 1851, John Gorrie đã nhận bằng sáng chế cho phát minh của mình.
Chiếc máy lạnh – điều hòa đầu tiên
Năm 1901, Willis H. Carrier – một nhà phát minh người Mỹ đã chế tạo ra thiết bị điều hòa không khí chạy bằng điện hiện đại đầu tiên. Tới năm 1902, Willis H. Carrier lắp đặt hệ thống điều hòa không khí đầu tiên do mình sáng tạo ra tại Sackett-Wilhelms Lithographing & Publishing Company ở Brooklyn, New York. Hệ thống này của ông có thể kiểm soát cả độ ẩm và nhiệt độ nên có thể giúp nâng cao chất lượng in ấn. Sau đó, ông thành lập Công ty điều hòa không khí Carrier ở Mỹ và hiện nay thương hiệu điều hòa Carrier vẫn rất được tin dùng.
Năm 1914, không chỉ ứng dụng điều hòa trong sản xuất công nghiệp, Carrier đã nghiên cứu và lắp đặt máy lạnh – điều hòa tại nhà riêng của Charles Gilbert Gates ở Minneapolis. Tuy nhiên, lúc này kích thước của máy lạnh vẫn rấ lớn và chiếm nhiều diện tích.
Năm 1925, Carrier lại tiếp tục cho ra mắt dòng điều hòa có tên gọi là máy lạnh ly tâm ở rạp chiếu phim Rivoli.
Năm 1931, JQ Sherman và HH Schultz đã phát triển ra dòng máy điều hòa cho các căn phòng nhỏ có thiết kế lắp đặt ở trên gờ của cửa sổ. Tại thời điểm đó, sản phẩm được bán với 120.000 đến 600.000 đô la năm 2015.
Một năm sau đó, hệ thống điều hòa không khí đầu tiên dành riêng cho ô tô được bày bán trên thị trường. Vào năm 939, Packard đã trở thành nhà sản xuất ô tô đầu tiên cung cấp hệ thống điều hòa không khí cho những chiếc xe hơi của mình.
Những cải tiến tiếp theo trên điều hòa – máy lạnh
Trong nửa sau của thế kỷ 20, điều hòa với những cải tiến vượt bậc đã được sử dụng phổ biến hơn.
Vào năm 1945, Robert Sherman ở Massachusetts đã nghiên cứu và phát minh ra máy điều hòa không khí di động lắp đặt ở ở cửa sổ vừa có thể làm mát vừa có thể sưởi ấm, hút ẩm, tạo ẩm và lọc không khí.
Đến cuối năm 1960, hầu hết các gia đình mới xây dựng ở Mỹ đều lắp đặt máy lạnh và trở nên phổ biến các bang Florida và Arizona. Đến năm 2018, ước tính có khoảng 1,6 tỷ đơn vị điều hòa máy lạnh đã được lắp đặt trên toàn thế giới.
Cho tới nay, nhà sản xuất điều hòa liên tục cho ra mắt các sản phẩm điều hòa – máy lạnh với những cải tiến về công nghệ, tính năng giúp làm mát nhanh hơn, hiệu quả hơn. Các công nghệ, tính năng nổi bật của các sản phẩm điều hòa máy lạnh hiện đại hiện nay có thể kể đến như: công nghệ inverter tiết kiệm điện; cảm biến thông minh, tự động làm sạch, lọc không khí; điều khiển từ xa tiện lợi; tiêu diệt vi khuẩn, lọc bụi bẩn…
Với những ưu điểm và hiệu quả tuyệt vời nên các sản phẩm điều hòa – máy lạnh đã và đang là thiết bị không thể thiếu trong các gia đình, trường học, công ty, nhà máy, xí nghiệp…
