Theo điển tích Trung Quốc
Theo một điển tích của Trung Quốc, tục kiêng quét nhà đổ rác trong ba ngày Tết bắt nguồn từ câu chuyện của một nhà lái buôn có tên là Âu Minh. Điển tích này được ghi chép trong “Sưu thần ký”. Chuyện kể rằng, người lái buôn tên Âu Minh vốn đi nhiều nơi để buôn bán làm ăn nhưng tiền đồ cũng chẳng đâu vào đâu. Cho đến một ngày, khi đi ngang qua hồ Thanh Thảo, Âu Minh được Thủy thần ban cho một người hầu gái tên là Như Nguyệt. Âu Minh đem Như Nguyệt về nhà nuôi, đối đãi với cô khá tử tế. Cũng bắt đầu từ đó thì công việc làm ăn buôn bán của Âu Minh lúc nào cũng thuận buồm, xuôi gió, ăn nên làm ra, phát tài phát lộc. Cả gia đình Âu Minh không hề biết từ đâu mà có thể may mắn đến như vậy.
Điển tích của Trung Quốc cho rằng nên kiêng quét nhà vào 3 ngày Tết
Một năm, vào ngày mồng Một Tết, không hiểu vì lý do gì mà Âu Minh lại đánh Như Nguyệt làm cô sợ hãi chui vào đống rác ở góc nhà để trốn. Vợ Âu Minh vì vô ý, không biết Như Nguyệt ở trong đống rác, bèn lấy chổi hót đống rác vứt đi. Cũng chính từ thời điểm đó, gia cảnh nhà Âu Minh lại lâm vảo cảnh khốn cùng, nghèo đi nhanh chóng. Dân làng đồn rằng, bởi vì nhà Âu Minh đã “vứt bỏ” thần tài – chính là người hầu Như Nguyệt – của mình. Cũng từ đó mà tục kiêng quét nhà, hót rác vào 3 ngày Tết được mọi người làm theo, có lẽ bởi vì người ta sợ mình sẽ hót mất thần tài trong nhà đi, cả năm vì thế mà sẽ nghèo hèn, khốn khó.
“Sự tích cái chổi” của người Việt Nam
Trong kho tàng truyện cổ tích của Việt Nam có một câu chuyện tên là “Sự tích cái chổi”. Chính từ sự tích này mà người Việt kiêng quét nhà, hót rác vào 3 ngày Tết. Chuyện kể rằng, ngày xưa ở trên trời có một người đàn bà có tài nầu ăn rất giỏi, vì vậy mà bà được Ngọc Hoàng giao cho chuyện nấu ăn, bếp núc trên thiên đình. Mặc dù nấu ăn giỏi và ngon nhưng người đàn bà này lại có tật hay ăn vụng và rất tham lam.
Bà vốn có tình ý với một người đàn ông chăn ngựa trên trời. Bởi là người trong coi nhà bếp nên không ít lần bà ăn cắp rượu thịt của thiên đình ra cho lão chăn ngựa. Không những thế, bà còn cả gan dám cho lão lén vào kho rượu thiên đình, uống say bí tỉ. Theo luật thiên đình, người đàn bà này đã phạm vào tội chết, nhưng tội lỗi của bà vẫn không ai biết.
Cho đến một ngày, Ngọc Hoàng mở tiệc đãi quần thần. Người đàn bà luôn tay luôn chân bày mâm dọn cỗ. Trong lúc đang làm việc thì bà nghe thấy tiếng hát của lão chăn ngựa gọi mình. Bỏ dở công việc, bà chạy ra đón lão và giấu lão vào sau chạn bếp. Vừa hay, đang lúc đói, nơi góc chạn lại bày bao nhiêu cao lương mỹ vị, nên lão chăn ngựa không kìm được lòng mình mà bốc lấy bốc để. Người đàn bà vẫn không hay biết gì.
Khi người hầu mang mâm thức ăn lên tiệc, mọi người phát hiện ra rằng mâm nào cũng như đã có người nếm trước, ăn mất một phần. Ngọc Hoàng vừa thấy đã nổi cơn thịnh nộ. Cũng vì thế mà người đàn bà trông nom bếp núc đã bị dày xuống trần gian, biến thành cái chổi để tìm thức ăn trong những rác rưởi dơ bẩn của trần gian. Được một thời gian, thấy người đàn bà phạm lỗi ăn năn hối cải lại làm việc luôn chân luôn tay nên Ngọc Hoàng hạ lệnh cho bà nghỉ 3 ngày Tết trong một năm. Cũng chính vì vậy mà người Việt không quét nhà vòa ba ngày Tét để cây chổi được nghỉ ngơi sau suốt một năm dài làm việc vất vả.
Hương Giang
tổng hợp
Websosanh.vn – Website so sánh đầu tiên tại Việt Nam
