Tất cả chúng ta đã từng nghe câu: “Điều quan trọng không chỉ ở những gì bạn nói mà còn là cách bạn nói.” Câu này khá đúng với trường hợp cha mẹ ra lệnh cho con cái. Từ khi còn nhỏ, những đứa trẻ hiểu những gì bạn nói thông qua cách truyền đạt thông điệp của bạn tới con.
Nếu con bạn không nghe lời bạn thì chúng tỏ bạn cần xem xét lại cách bạn đã nói với con.
Dưới đây là 5 cụm từ nhỏ khiến cho những mệnh lệnh của bạn kém hiệu quả, khiến những đứa con của bạn không chịu nghe lời:
“Chúng ta hãy…”
Khi bạn nói “Chúng ta hãy nhặt đồ chơi lên” hay “Chúng ta hãy lau phòng cho sạch”, ngụ ý một nỗ lực chung. Con bạn sẽ chờ đợi để xem bạn sẽ thực hiện nó như thế nào trước khi chúng thực hiện. Kết quả là sẽ không có một hành động nào xảy ra cho đến khi bạn thực hiện một vài động thái để trẻ thực hiện.
Nếu bạn muốn con tự làm không nên nói “chúng ta hãy…”
Bạn nên tránh nói: “Chúng ta hãy..” hoặc cụm từ tương tự như vậy: “Giờ là lúc chúng ta nên cất bút chì đi”, trừ khi bạn thực sự có ý định cùng làm với đứa trẻ. Nếu bạn không có ý định làm cùng con thì tốt nhất bạn nên giao trách nhiệm rõ ràng bằng cách nói: “Con tự nhặt đồ chơi của mình nhé.”
“Con có thể…?”
Khi bạn nói: “Con có thể cất giày của con đi không?” bạn sẽ nhận được một phản ứng mang tính trêu trọc chẳng hạn như: “Có chứ, con có thể cất đôi giày này chứ”. Sau tất cả, bạn không nên hỏi con mình với ý định nói con làm gì, bạn chỉ nên hỏi nếu chúng có thể làm.
Những cụm từ khác nhau vào mỗi giai đoạn khác nhau, có tác động khác nhau. Trẻ có thể làm theo đúng nghĩa đen của câu. Nhưng đôi khi, chúng lại hiểu đây chỉ là một trò đùa. Trẻ sẽ dễ nói những câu trả lời thiếu tôn trọng, dẫn đến cãi vã nếu bạn không cẩn thận. Tóm lại bạn nên tránh nói “Con vui lòng…” hay ” Con có thể…không?” vì trẻ sẽ hiểu rằng đây là một câu hỏi lịch sự hơn là một câu lệnh rõ ràng.
“…được chứ?”
Việc thêm cụm từ …”được chứ?” khi kết thúc câu nói của bạn khiến câu nói của bạn trở thành một câu hỏi. “Chúng ta hãy sẵn sàng lên đường, được chứ?” có thể khiến những đứa trẻ trả lời không theo như bạn muốn “Không ạ, con vẫn còn nhiều đồ thứ để chơi lắm!”
Mặc dù nó có vẻ như là một lời đề nghị lịch sự nhưng thực chất nó làm giảm tính thực hiện của câu nói. Bạn nên nói trực tiếp vào vấn đề chưa không phải là hỏi một đứa trẻ làm việc gì đó.
“Mẹ muốn con …”
Bạn không nên ra lệnh cho con với cụm từ “mẹ muốn con…”
Khi bắt đầu một câu bằng một cụm từ mệnh lệnh chẳng hạn “mẹ muốn con…” đôi khi cũng không hiệu quả bởi một vài lý do. Trẻ sẽ suy nghĩ những lý do khi bạn nói chúng mang đĩa ra bồn rửa là do bạn muốn chúng làm vậy.
Thật là không tốt khi đứa trẻ nghĩ rằng chúng chỉ làm những việc nhất định mà cha mẹ sai bảo. Chúng có thể tự nhắn nhủ với bản thân rằng khi bạn không có ở xung quanh thì không có lý do gì để chúng thực hiện. Tốt nhất bạn nên hướng chúng đến ý nghĩa là “Tôi cho đĩa vào bồn rửa vì đó là trách nhiệm phải làm” chứ không phải vì ” Mẹ muốn tôi làm điều đó.”
“Con muốn tốt hơn…”
Khi bạn nói một câu đại loại như: “Ngay bây giờ, mẹ muốn con làm sạch căn phòng hơn!”. Đây có vẻ giống với một lời đe dọa hơn là một hiệu lệnh. Trong một số trường hợp, đe dọa có thể làm phản tác dụng.
Sử dụng nếu..thì… sau đó cảnh bảo những hậu quả rõ ràng nếu trẻ không tuân thủ, chẳng hạn như “Nếu con không dắt xe vào trong nhà thì ngày mai con không được phép đi xe” . Hoặc, sử dụng phần thưởng để khích lệ con: “Sau khi con dọn xong phòng, con có thể đi ra ngoài chơi.”.
Minh Hường
(Theo discipline)
Websosanh.vn – Website so sánh giá đầu tiên tại Việt Nam
