Đũa là dụng cụ ăn uống cổ truyền ở Đông Á, đặc biệt là ở Việt Nam, chúng xuất hiện trong các bữa ăn thường ngày, hỗ trợ con người trong việc ăn uống được thuận lợi, dễ dàng hơn.
Đũa thường làm bằng gỗ, tre, kim loại, xương, ngà voi, và ngày nay, chúng còn được làm cả bằng chất dẻo. Đối với những món ăn truyền thống, dẫn dã hay cả những món ăn hàng ngày, đũa cũng đóng một vai trò rất quan trọng. Vì vậy, việc lựa chọn một đôi đũa tốt để bạn có thể an tâm thưởng thức các món ăn ngon mà không lo ngại về vấn đề liệu đũa có sạch không, có chứa chất độc hại ảnh hưởng đến sức khỏe không, là điều rất cần thiết.
Một số yếu tố mà bạn cần biết khi chọn mua đũa ăn cho gia đình:
Đũa nhựa: đây là loại đũa có rất nhiều màu sắc, dễ khiến người dùng ưa thích. Tuy nhiên, đũa nhựa khi gặp nóng sẽ giải phóng ra thành phần hoá học có thể gây hại cho sức khỏe con người, hơn nữa đũa nhựa rất mềm, dễ bị biến hình.
 |
Đũa kim loại: thường rất bền, nhưng nó lại có nhược điềm bởi tính dẫn nhiệt cao. Mọi người thường thích ăn thức ăn khi còn nóng, đũa kim loại có thể khiến thức ăn của bạn nóng hơn vì không giải phóng được nhiệt khi tiếp xúc, do đó dễ dẫn đến viêm nhiệt miệng lưỡi. Ngoài ra, đũa kim loại khi sử dụng cũng không dễ dàng vì trúng thường trơn, khi gắp dễ làm rơi thức ăn.
 |
Đũa gỗ: là loại đũa phổ biến trên thị trường, nhiều loại được trạm khắc rất cầu kì và tỉ mỉ. Đũa gỗ thường được phủ một lớp sơn bóng, sau khi “hoá trang” lớp sơn trên bề mặt đũa sẽ tồn dư nhiều kim loại nặng và vật chất gây hại. Sử dụng lâu dài những chất này sẽ thâm nhập vào cơ thể gây mầm bệnh, vì vậy bạn phải thay đũa thường xuyên để bảo vệ cho sức khỏe của các thành viên trong gia đình. Các loại đũa gỗ tự nhiên thì không tiềm ẩn những nguy cơ này.
 |
Đũa tự nhiên: từ góc độ sức khoẻ thì chọn lựa loại đũa có nguồn gốc tự nhiên là tốt nhất. Đũa càng đẹp càng tiềm ẩn nhiều nguy hiểm, do đó khi chọn đũa nên chọn loại đũa mộc mạc được làm từ tre trúc tự nhiên. Mặc dù vậy cũng có một số điểm cần lưu ý, đũa tre trúc khó rửa sạch, dễ bị nấm mốc, cho nên sau bữa ăn phải rửa thật sạch sẽ, rửa xong nên lau khô bằng vải sạch, để vào ống đựng đũa thoáng khí, bảo quản khô ráo và đừng quên định kỳ tiêu độc đũa nữa.
 |
Đũa dùng một lần: theo kinh nghiệm giám sát vệ sinh “Loại đũa dùng một lần sau khi khử độc thời hạn bảo quản dài nhất là trong vòng bốn tháng, nếu quá thời hạn bảo quản có khả năng sẽ sản sinh nấm mốc, trực khuẩn đại tràng”. Nhiều người không biết đũa dùng một lần có thời hạn sử dụng, ngoài ra nó còn ẩn chứa nhiều nguy hiểm vì hiện nay đa phần loại đũa này còn tồn nhiều chất vượt qua chỉ tiêu cho phép. Đũa dùng một lần thực chất không hề vệ sinh chút nào, tốt nhất hạn chế không sử dụng nếu không cần thiết.
 |
Sử dụng đũa ăn đúng cách
1. Sấy khô đũa để tránh mốc
Đũa không được hong khô hoàn toàn, độ ẩm cao dễ sinh ra nấm mốc, ảnh hưởng xấu tới sức khỏe. Phải bảo đảm đũa được cất ở nơi khô ráo, thoáng mát, không có lợi cho nấm mốc sinh trưởng.
Hàng tuần nên luộc đũa trong nước sôi khoảng nửa giờ, phơi khô rồi mới sử dụng, như vậy mới có thể sạch khuẩn, loại bỏ vi khuẩn trong đũa một cách hiệu quả.
2. Không chà xát quá mạnh khi rửa đũa
Có khá nhiều người khi rửa đũa thường nắm chặt đũa rồi chà xát, xả dưới vòi nước. Trên thực tế làm như vậy rất dễ khiến đũa đặc biệt là lớp sơn bảo vệ an toàn bị mất đi, sinh ra nhiều rãnh nhỏ, các vết nứt, khiến vi sinh vật lưu trú ở đó.
Bạn nên lựa chọn loại ống đũa không bị đọng nước và thường xuyên được rửa sạch, khử trùng. Không chọn các chất tẩy rửa có độ axit và kiềm mạnh để tránh lưu lại hóa chất gây hại cho cơ thể.
3. Đũa mới mua phải được rửa sạch trước khi dùng
Trong quá trình sản xuất và vận chuyển, đũa dễ bị nhiễm virus, vi khuẩn hay một chất hóa học nào đó. Đũa mới mua trước tiên phải rửa sạch bằng nước, luộc trong nước nóng trong nửa giờ, phơi khô rồi mới đem ra sử dụng.
Hạn sử dụng của đũa ăn
Thông thường, các loại đũa có hạn sử dụng từ 3 – 6 tháng. Sau khoảng thời gian này, màu đũa có thể chuyển sang đậm hoặc nhạt dần do tần suất sử dụng. Màu sắc của đũa thay đổi cho thấy vật liệu làm ra đôi đũa chắc chắn bị thay đổi. Điều này đồng nghĩa với việc bạn cần thay đũa vì mức độ an toàn khi dùng đũa đã giảm. Bất kì loại đũa ăn nào cũng có hạn sử dụng, nếu quá hạn sử dụng mà vẫn tiếp tục dùng đũa thì nguy cơ hại sức khỏe sẽ càng tăng.
Đối với các loại đũa tre, gỗ, nếu dùng quá lâu có thể sản sinh ra nhiều loại nấm mốc, nhẹ thì gây ra các bệnh về đường tiêu hóa như bệnh tiêu chảy, ói mửa, đặc biệt là bệnh ung thư gan.
Khi chọn mua đũa, bạn nên chọn loại đũa có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, thương hiệu uy tín, đã được chứng nhận đảm bảo an toàn cho sức khỏe con người.
Ví dụ một số loại đũa có thành phần an toàn và giá thành hợp lý cho bạn lựa chọn: Đũa gỗ tiện cổ loa loại 10 đôi Lâm Nguyên, 10 đôi đũa gỗ cẩm quy dài đầu, Đũa gỗ chắc đỏ cao cấp khảm hoa hồng đồng Lâm Nguyên, Bộ 5 đôi đũa Chuobussan, Bộ 5 đôi đũa inox cán sứ MFA…
