Tần số quét màn hình là số lượng khung hình mà mắt người dùng cảm nhận được từ màn hình laptop trong khoảng thời gian một giây. Đơn vị tính của nó là HZ. Đối với laptop hay bất kỳ thiết bị điện tử nào có màn hình thì tần số quét càng cao thì hình ảnh hiển thị sẽ càng mượt mà, chính xác. Ngược lại tần số thấp thì hình ảnh sẽ bị nhòe, mờ, thiếu độ chân thực nhất là khi hiển thị những cảnh hành động nhanh. Ngoài ra tiếp xúc với màn hình tần số quét thấp cũng nhanh khiến mắt bị mỏi.
Nguyên tắc hoạt động của tần số quét là vẽ lần lượt từng điểm trên màn hình từ trái sang phải thành một dòng, hết dòng trên xuống dòng dưới cho tới khi hoàn tất một khung hình. So sánh tần số quét 60hz và 120hz, có thể thấy rõ những laptop gaming có tốc độ quét hình càng nhanh thì sẽ cho ra hình ảnh mịn cũng như chuyển động mượt mà, hình ảnh sẽ được xuất hiện nhanh hơn, tạo cảm giác thật hơn khi chơi game tốc độ cao.
Đối với gamer, tần số quét cố định là một vấn đề vì hình ảnh được cập nhật ở những khoảng thời gian cố định (interval), còn bộ xử lí đồ họa (GPU) lại có thời gian dựng khung hình rất khác nhau, có lúc chậm lúc nhanh tuỳ theo chất lượng hình ảnh. Kết quả là hình ảnh cho mỗi khung hình phải thay đổi liên tục. Nếu một khung hình có tần số quét trung bình thì sẽ thấy hình ảnh bị răng cưa, đó là hậu quả của màn hình hiển thị một phần của khung hình cũ và một phần của khung hình mới. Răng cưa là ví dụ rõ ràng nhất khi gặp những khung hình chuyển động nhanh, và điều này khiến gamer rất khó chịu. Do đó hiện nay, các hãng chuyên về card màn hình rời đã phát triển rất nhiều công nghệ màn hình nhằm kết hợp với tần số quét để đem lại chất lượng tốt hơn. Một số công nghệ mới nhất hiện nay điển hình là:
- NVIDIA với công nghệ G-Sync
Các màn hình hỗ trợ G-Sync có tần số làm mới tự động nhờ đó G-Sync khắc phục hiện tượng xé hình, lag hình hay trễ hình giúp hình ảnh mượt mà tuyệt đối khi chới game tốc độ cao. Nguyên tắc hoạt động của công nghệ G-Sync: nếu một khung hình dựng lâu hơn thời gian dự kiến thì G-Sync làm mới sẽ được nới ra lâu hơn, đủ cho đến khi khung hình mới được dựng xong. Ngược lại, nếu khung hình được dựng nhanh hơn thì G-Sync sẽ rút ngắn lại khoảng thời gian làm mới hình ảnh. Kết quả là không còn khung hình bị răng cưa nữa, không còn hiện khung hình cũ lặp lại và tín hiệu đầu vào do người dùng nhập sẽ được chuyển dịch trực tiếp trên màn hình ngay lập tức.
- AMD với công nghệ màn hình FreeSync
- Tương tự G-Sync của NVIDIA, công nghệ màn hình FreeSync cũng giúp khắc phục hiện tượng xé hình, lag hình hay trễ hình. Tuy nhiên có một số điểm FreeSync được đánh giá cao hơn như:
G-Sync đòi hỏi module phần cứng còn FreeSync thì không: Nhà sản xuất màn hình sẽ cần tích hợp module hỗ trợ G-Sync của NVIDIA lên màn hình của họ, với FreeSync lại không cần một thứ tương tự. AMD tạo ra công nghệ của họ với sức mạnh nằm ngay trong các VGA, hình ảnh được xử lý và truyền qua kết nối DisplayPort, và mới đây nhất là HDMI. Như vậy, màn hình chỉ cần đáp ứng được tốc độ quét và các yếu tố khác mà thôi.
- FreeSync linh hoạt hơn: Trang bị module của G-sync sẽ khiến cho chất lượng hình ảnh của công nghệ màn hình bị phụ thuộc một phần vào phần cứng từ NVIDIA. Trong khi đó, FreeSync đã hỗ trợ hầu hết các kết nối phổ biến hiện nay và bạn có thể thoải mái chọn lựa các cổng kết nối phù hợp với card đồ họa của mình.
Vậy là bạn đã biết tần số quét màn hình là gì và một số công nghệ kết hợp với tần số quét để cho hình ảnh hiển thị chất lượng, mượt mà hơn. Nếu là dân thiết kế, đồ họa hay game thủ, khi đi mua laptop bạn nên chú trọng thông số này để có được một màn hình thật sắc nét, hỗ trợ hình ảnh tốt công việc, giải trí của mình nhé.
