1. Bánh chưng Bờ Đậu
Nhắc tới thương hiệu bánh chưng ngon nổi tiếng thì không thể nào bỏ qua bánh chưng Bờ Đậu – đặc sản của làng nghề xã Cổ Lũng, huyện Phú Lương tỉnh Thái Nguyên. Bánh chưng Bờ Đậu từ một món bánh truyền thống của làng nghề Bờ Đậu hiện tại được rất nhiều người biết đến và rất được ưa chuộng mỗi dịp Tết đến xuân về. Tổ nghề của thương hiệu bánh chưng này là cụ bà Nguyễn Thị Xuân, gọi là cụ Xuân hoặc cụ Đấng. Ban đầu cụ bán ở ven đường và sau này truyền lại cho con cháu, dần dần trở thành làng nghề truyền thống.
-
Thương hiệu bánh chưng Bờ Đậu là đặc sản làng nghề Cổ Lũng, huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên (Ảnh: Ngoctt).
Điểm đặc biệt của bánh chưng Bờ Đậu là gạo nếp phải là loại đặc sản vừa dẻo vừa thơm của Định Hóa. Nếp sẽ được ngâm vài tiếng rồi vớt ra để ráo. Kể cả lá dong để gói bánh cũng phải khác biệt, là loại lá dong nếp dày, bản rộng lấy từ rừng Na Rì của tỉnh Bắc Kạn. Nhân bánh chưng Bờ Đậu gồm thịt lớn và đậu xanh, trong đó thịt ba chỉ là loại lợn được thả rông nên có độ chắc thơm nhất định.
Bánh chưng Bờ Đậu không những ngon mà còn thể hiện sự chăm chỉ và khéo léo của người dân làng nghề. Từng chiếc bánh đều được gói bằng tay nhưng vuông vức không khác gì gói bằng khuôn, sắc cạnh và không bị méo mó. Bánh sau khi luộc 8-10 tiếng thì có thành phẩm với lớp gạo nếp màu xanh mướt mắt. Ăn vào dẻo thơm hương vị của gạo nếp hòa với thịt và đậu bùi bùi. Từ khâu lựa chọn nguyên liệu đến gói, nấu đều được thực hiện kỹ càng và đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm nên bạn có thể yên tâm sử dụng.
2. Bánh chưng Vân
Tạm biệt làng nghề bánh chưng Bờ Đậu ở Thái Nguyên, ta đến với thương hiệu bánh chưng làng Vân ở Hiệp Hòa – Bắc Giang được rất nhiều người đặt mua mỗi dịp Tết Nguyên đán. Ở đây có khoảng 200 hộ gói bánh và nhiều nhất là ở hai xã Hoàng An và Hoàng Vân. Nguyên liệu làm bánh cũng là nếp, đỗ xanh và thịt lợn ba chỉ nhưng lại tạo nên hương vị khác biệt, nhất là phần lá gói.
Thương hiệu bánh chưng Vân là tên gọi chung của bánh chưng Hiệp Hòa, trở nên nổi tiếng bởi độ sự thơm ngon, bùi ngậy mà đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Gạo nếp gói bánh là nếp Cái Hoa Vàng được gieo trồng tại xã Thái Sơn cùng huyện với độ dẻo thơm đặc trưng. Gạo gói bánh được chọn cầu kỳ, sau khi vo sạch thì trộn với ít muối để thêm vị đậm đà. Nhân bánh chưng làng Vân gồm thịt lợn tuyển chọn từ các trang trại và đậu xanh cùng các gia vị truyền thống.
-
Thương hiệu bánh chưng làng Vân ở Hiệp Hòa – Bắc Giang được gói bằng lá chít (Ảnh: Bacgianggov).
Điểm đặc biệt nhất ở thương hiệu bánh chưng Vân là phần lá gói. Lá không phải là lá dong mà là lá chít cho dân tự trồng. Lá chít sau khi cắt bỏ ngọn và cuống thì được rửa sạch rồi luộc đến khi nước vừa sôi là vớt ra để mềm và giữ được mùi. Chính vì được gói bánh lá chít nên bánh chưng Vân có màu trắng chứ không phải màu xanh mướt như gói bằng lá chuối hay lá dong.
Gói bánh chưng Vân phải khéo léo và cẩn thận, không được chặt quá sẽ nhanh lại gạo, lỏng quá bánh sẽ nhão. Bánh được luộc trên bếp tổng cộng 2 lần trong khoảng 4 tiếng rồi vớt ra. Để bánh rền, dẻo người ta phải lăn đều trên rơm bếp rồi quấn lại. Mỗi dịp Tết đến người dân làng nghề lại nhộn nhịp, luôn tay luôn chân để đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
3. Bánh chưng Đất Tổ
Bánh chưng Đất Tổ còn được biết đến là loại “Bánh chưng dâng Vua” là thương hiệu bánh chưng nổi tiếng của xã Cát Trù, huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ. Vốn là vùng đất có truyền thống lâu đời với những nghệ nhân giàu kinh nghiệm làm bánh chưng dâng lên Vua Hùng nên bánh chưng Đất Tổ cũng được tin tưởng và yêu thích hơn. Hiện tại số hộ giữ nghề còn ít nhưng giá trị truyền thống và từng chiếc bánh vẫn không đổi. Trong đó nổi tiếng lâu đời nhất là gia đình nghệ nhân Nguyễn Thị Ảnh.
Cách gói bánh chưng Đất Tổ cũng không khác gì các loại bánh chưng vuông nhân thịt truyền thống. Nguyên liệu gồm có gạo nếp, thịt ba chỉ, đậu xanh, gia vị cùng lá dong nhưng khâu chọn nguyên liệu mới là điểm đắt giá làm nên hương vị đặc trưng của loại bánh này.
-
Đất Tổ là thương hiệu bánh chưng ngon và mang ý nghĩa lịch sử, truyền thống (Ảnh: Ngoctt).
Gạo nếp gói bánh thường là nếp Cái Hoa Vàng hoặc nếp Nhung, các hạt phải đồng đều nhau để thành phẩm được đẹp mắt mà dẻo thơm. Đỗ xanh cũng khá khác biệt khi là loại đỗ từ hạt gié có hạt nhỏ và ngâm, nấu cẩn thận trước khi gói. Lá dong được tuyển chọn không quá non cũng không quá già để đảm bảo màu xanh của bánh khi nấu xong. Gói bánh chưng Đất Tổ phải chặt tay thì bánh mới rền và dẻo, luộc xong vẫn giữ nguyên góc cạnh vuông vắn.
Khâu luộc bánh cũng cực kỳ quan trọng khi phải luộc bằng bếp củi từ 10-12 tiếng. Trong lúc luộc phải canh củi và nước thường xuyên để không bị cháy. Bánh luộc xong vớt ra rửa sạch lớp dầu ở vỏ rồi để ráo, hút chân không và chuyển đến tay người dùng. Bánh chưng Đất Tổ không chỉ được chọn làm bánh chưng dâng lễ Giỗ Tổ Hùng Vương hàng năm mà còn đạt nhiều giải thưởng lớn, được phân phối và tiêu thụ trên gần 200 cửa hàng thực phẩm sạch tại Hà Nội, Hồ Chí Minh, Phnôm Pênh và cả nước bạn Singapore.
Nếu có cơ hội, bạn hãy thưởng thức những thương hiệu bánh chưng nức tiếng trên để biết người Việt Nam trên khắp các tỉnh thành giỏi và khéo léo như thế nào. Đây cũng là những sự lựa chọn mà bạn nên tham khảo nếu muốn mua bánh chưng biếu, tặng cho người thân, bạn bè, đồng nghiệp hoặc sếp.
